Rio 2016

RIO 2016 Olimpiyat Oyunları için Brezilyalı tasarım stüdyosu Tátil logo tasarladı. İşte ilk karalamalardan finale logonun hikayesi. Rio 2016 Olimpiyat Oyunları’nın resmi logosu basına tanıtıldı.  Ancak tartışmalar şimdi başlıyor. Rio 2016'nın logosu Amerika Colorado eyaletindeki Telluride Foundation’ın logosuna çok benziyor. Bunun bir tesadüf mü yoksa esinlenmemi olduğu tartışıladursun, logo Rio 2016'yı resmen temsil etmeye başladı bile.  İşte ilk karalamalardan finale logonun hikayesi. Otl Aicher gibi tasarımlar üretmenin hem zamanı geçti hem Aicher yapılması gereken her şeyi her spor dalı için yaptı. Bu yüzden de bir olimpiyat logosu tasarlamak herhangi bir etkinlik için kimlik tasarlamaktan daha zor. Olimpiyat'ı temsil eden güçlü, farklı, akılda kalıcı bir logo tasarlamak için binlerce test ve ciddi bir derviş sabrı gerekli. Sadece bu işi yapabilmek için rakiplere çalım atmaya çalışmak bile bir bizans oyunu gibi ve yıpratıcı. Brezilya'lı stüdyo Tátil bu süreçten sıyrılıp, olimpiyat logosu tasarlamaya adım atabilmeyi başardı. Walmart ve Fiat gibi müşterilere de hizmet veren stüdyo kolları sıvayıp çalışmaya başladı ve yeni yıl akşamı 2 miyon kişiye birden ilk kez logoyu sundular. Tátil'in logoyu tasarlarken temel olarak aldığı kavramlar şehrin, ülkenin yaşadığı değişim ve tutku odaklıydı. Logoyu tasarlayacak strateji bu yönde belirlenmişti. Logo bu temelin etrafında diğer fikirleri sunarken "birlik" fikrini pekiştirirken. Başarı ve optimizim ilhamı sunmalıdır. Klişeye girmeksizin tüm izleyicilere ve atletlere önemli ve dünyanın en büyük organizasyonu izlenimi oluşturulmalıydı. Böylece temel fikir çevresinde bir Rio 2016 gezegeni biçimlendirildi ve haritalandı. Farklı fikirler, referanslar, fikirler, trendler ve konular bu gezegen etrafında biçimlendi. Rio'nun vatandaşları farklı etnik kökenlerden karışarak ortaya çıkmış bir halk olarak kuşaklardır mutlu ve barış içerisinde aynı gökyüzü ve okyanusu ve havayı güleryüzle paylaşıyor. Bu insancıl sıcaklık logoyu inşa edecek element olmalıydı. Durum Tátil'i logoyu oluşturacak grafik araç olarak verimli ve eğlenceli bir şekilde bir araya gelmiş insanları kullanmaya yönlendirdi. Renk seçimleri Brezilya'nın doğasından gelen renklerdir. Canlı akıcı bu renklerden; sarı ile güneşi, sıcaklığı ve fıkır fıkır mutlu doğayı; mavi akışkanlığı, kıtayı kucaklayan suyu ve rahat bir hayatı; yeşil, yağmur ormanlarını, umudu ve insanı ileleme vaad eden pozitif uzgörüşü temsil ediyor. Logonun formu ise Rio'nun Pão de Açúcar dağının görüntüsüne ait topografyaya oturtulmuş.  Grafik iki boyutlu olarak tasarlanmakla beraber seyirci üzerinde 3d izlenimi yaratmakta. Keza logonun modellenmiş görüntüsünde durumu daha net görmek mümkün. Rio yazısı için seçilen serbest fırça vuruşuyla oluşturulmuş bir font kullanan Tátil yorumcuların "Rio" metnide grafiğin bir parçası olarak görme arzularına ket vuruyor. London 2012 olimpiyat logosunun beğenilmemesinin veya çok eleştirilmesinin altında yatan tüm sebepler bu logo için geçerli değil. Londra logosu en başarılı spor organizasyonu logosu kitabına girmeyi başaramadı. Çünkü coğrafik bir referansı yoktu, güleryüzlü ve neşeli bir karşılama mesajı taşımıyordu, sıcak ve sevimli organic bir figür olmaktan uzaktı, sanki kolaysa hoşlan diyen bir logoydu ve bir çokları için yüzyılın en korkjunç logosu olarak kalmayı sürdürecek. Diğer taraftan Rio logosu ters istikamette hızla ilerleyip sonuca varmış bir logo. Eğer Londra logosu dudaksız gözüken çıplak dişlerse, Rio logosu "hadi yere yatırıp karnımı gıdıkla" diyen ayıcık. Her topluluk veya komşite organizasyonunda kullanılan amorf el ele tutuşmuş insancıklar imajı (hatta Matisse'de bile) Rio'nun meşhur dağlarına dayanmış olarak coğrafik referansıyla yeni bir yorum taşıyor ve bize eski bir imge üzerinden taze kokular, tadlar sunuyor. Logo Rio diye bağırıyor mu? Eğer Rio'ya bir kez gitmiş iseniz evet, yok Rio'da hiç bulunmadıysanız, belki. Ama Tátil belirtmemiş olsa Pão de Açúcar dağlarını bu logoda göremeyebilirdim ama şehre vardığımda hissedeceğim ve göreceğim tanıdık bir form olacaktı. Belki de otel odamdan bakarken tatlı tatlı Pão de Açúcar dağına dalıp seyredeceğim bir sonraki oyunu kaçıracaktım. Sonuç olarak bazıları o logoya bu logoya benziyo eleştirisi getirse de bilinen bir imgenin bu kadar referansla akıllıca harmanlanmış yeni bir başarılı yorumunu görmek ve bunu Rio'nun sıcaklığıyla sunmak ve hatta kabul görmek kolay bir iş değil. Tátil'in Pão de Açúcar'a bakan bir pencereleri var mı bilemiyoruz ama belki de ilk fikri şu aşağıda ki taslak çizimler vermiş sonra iş dağa taşınmıştır. Kimbilir?